Familiegeheimen
Elke familie heeft zo zijn geheimen. In de vorige blog werd er niet gesproken over het “moeten” trouwen. In dat zelfde deel van de familie, van mijn vaders kant, zaten blijkbaar nog meer geheimen.

Hier het verhaal van tante Dien.
De zus van mijn oma werd ruim voor de 2e wereldoorlog geboren. Na de oorlog is ze gescheiden en hertrouwd met een andere man. Haar kinderen hebben de oorlog niet bewust meegemaakt en thuis werd er ook nooit over de oorlog gesproken. Een van haar dochters heeft wel een oorlogstrauma opgelopen en heeft jaren bij de Stichting 1940-1945 gelopen om dat een plaats te kunnen geven.

Na haar scheiding leefde Dien lang alleen en in de periode, voor haar dood, kwam ik met regelmaat bij haar op bezoek. We deelden de liefde voor planten. Ik heb nog steeds een plant, die ik als stekje van haar gekregen heb. De levensboom is nu tot een flinke plant uitgegroeid en roept nog steeds warme herinneringen aan haar op. Ook in die tijd werd er nooit over de oorlog gesproken, met geen woord. Er hoeft ook niet over iets gesproken te worden om het door te kunnen geven aan een volgende generatie.
In de vorige blog werd al duidelijk dat ik uit een rood, socialistisch nest kom, tijdens de uitvaart van Dien, in de aula van het crematorium, werd er aan het einde gevraagd “Wie heeft er nog iets te zeggen over Dien”. Een lange roste man komt van achter uit de aula aangelopen en vertelde een heel verhaal over haar rol in het verzet. Dit verhaal verraste iedereen en zeker de kinderen. zij kenden die verhalen niet en hebben uitgebreid met hem gesproken om duidelijk te krijgen wat hun moeder nu in de oorlog gedaan had.  Ze gebruikte onder andere de kinderwagen om informatie en materiaal voor het verzet van de ene naar de ander plaats te verspreiden, met de kinderen er in.

​Dien heeft nooit de erkenning gekregen voor haar rol waar ze recht op had. Ze heeft het zichzelf ontnomen door er niet over te praten. Zoals overigens velen uit de tweede wereldoorlog. Om haar te eren voor haar rol heb ik haar getekend, en net als in het portret van mijn moeder, de verandering geschilderd in olieverf. Het lintje van het verzetskruis is geschilderd en het een verzetskruis zelf is geprint in 3D met oranje kunststof en belegd met bladgoud. Op deze manier is er weer een stukje in de familie geheeld.

Veel families hebben patronen die doorgegeven worden. Zo heb ik een vrouw (uit een van de Afrikaanse landen) tijdens een congres over gelijke kansen ooit eens horen zeggen: “Leren is niet voor ons soort mensen.” met die gedachte was ze opgegroeid. In eerste instantie ging het leren ook niet toen ze daar in het Westen wel de kans voor kreeg, want ons soort mensen kan dat niet. Nadat duidelijk werd waar de belemmerende gedachten vandaan kwam, bleek ze wel in staat om te leren en goed ook zelfs.

Alleen al het maken van een genogram kan veel van dit soort verborgen geheimen bloot leggen. Ga je ook nog eens op verhalen jacht, dan komen er nog meer naar boven. Zo heb ik na de dood van mijn vader mijn moeder geïnterviewd. Toen mijn vader overleed waren er nog heel veel mensen die zijn verhaal konden vertellen. Dat verhaal hebben we in de dagen na zijn dood en voor zijn uitvaart, met heel veel mensen gemaakt. Dat was een heel mooi proces om te doen. Op het moment dat mijn moeder sterft zullen er niet veel mensen meer zijn die haar verhaal kunnen vertellen. Tijdens het interview heeft ze wel verschillende keren gezegd: "Dit hoeven andere mensen niet te weten." dat snap ik. Ook dit was heel fijn om te doen. net als de de andere gesprekken met ooms, tantes, neven en nichten, om mijn familie verhaal duidelijk te krijgen.

​Is het je niet duidelijk wat er precies speelde, kunnen familie opstellingen een uitkomst bieden. Elke keer weer als ik de mag meedoen in een opstelling, of er een mag begeleiden, komt er weer  van alles boven tafel en in beweging. Het veld weet veel en laat veel los, als het met respect behandeld wordt. 

De portretten van mijn moeder en tante Dien hebben een mooie plek gekregen in de traphal van ons huis. 

De Presencing fase aan de linker kant maak je contact met verleden heden en toekomst tegelijkertijd
Er is een ruimte ontstaan waar de best mogelijke toekomst kan ontstaan. Ben je in contact met je inspiratie bronnen? Dat lukt je veelal in stilte, op het moment dat het denken even uit staat. De beste ideeën komen onder de douche, tijdens het hardlopen of mediteren. In dit artikel van mens en samenleving wordt al aangegeven dat je onder de douche in een semi-meditatieve staat bent. Mindfulness heeft dan ook een grote plaats binnen de theorie U. Het is dan ook niet verwonderlijk dat naast het Presencing Instituut van Otto Scharmer Mindfulness een grote afdeling is van het MIT in Boston. Iets wat mij enorm verraste. Mindfulness bij zo'n groot en prestigieus technisch instituut als het MIT. Er wordt dan ook veel onderzoek gedaan naar Mindfulness door het MIT, met als resultaat bijvoorbeeld de beste keuze voor een Mindfulness app. 
Meditatie is een vorm die in de mindfulness veel gebruikt wordt. Bij het mediteren zit je stil op een kussen. Ook geleide meditatie is een mogelijkheid. Bij het hardlopen kun je de techniek ook toepassen door je focus te leggen op het lopen en de ademhaling. In latere blogs hierover meer. 
Een volgend vaak moeilijk onderdeel is het kunnen loslaten van wat was. Dit wordt makkelijker als je kan zien welke mogelijkheden de toekomst heeft.
De eerste fase na de bodem van de U is het kristalliseren, het duidelijk krijgen van de visie en de intentie is, alleen hier is de ervaring van het verleden niet de bron, maar de hoogst haalbare toekomst. Op internet zijn hier verschillende voorbeelden van te vinden, mensen die het anders doen. Ze houden ook rekening met hun omgeving, met de toekomst. John Moravic legt de fasen tot nu toe mooi uit in deze video. In dit artikel laat Kim Bartmann zien dat je juist door dicht bij jezelf te blijven erg succesvol kunt zijn.
Prototyping is de voorlaatste fase. Wat wil je doen, wat wil je maken? Kun je het in het in het klein uitproberen? Voor het maken van voorwerpen is een 3D-printer dan ook een prima apparaat. In deze fase kun je prototyping het beste vergelijken met een kweekkas, het motto is faal vaak, om sneller te slagen. Geef het de kans om door te ontwikkelen. De laatste jaren zijn het aantal Makerspaces, Fablabs en wat al niet meer als paddenstoelen uit de grond geschoten. Dat deze ontwikkeling ook kansen biedt om bestaande rolverdelingen te veranderen, bewijst Anouk Wipprecht, met haar schitterende uitvindingen. 
Performing is de laatste fase waarin het prototype wordt opgenomen in het gehele eco-systeem. Voor een succesvolle innovatie sluit het systeem aan bij overheid, business, maatschappij en milieu. Een van de meest fascinerende kunstenaars vind ik Daan Roosegaarde. De wereld wordt er steeds mooier en schoner op.
Hier een samenvatting van Theorie U door Otto Scharmer. Wil je de ervaring echt meemaken, doe dan mee met U-Lab. Ik heb een paar jaar geleden zelf meegedaan, inclusief live sessies in Amsterdam en vond dat zeer inspirerend en de moeite waard.

Deze blog is de laatste in een serie die vanaf theorie V, Spiral Dynamics en Theorie U van een afstand laten zien hoe de mens zich ontwikkelt, de Mens in Verandering is. Alle drie de modellen zijn op de mens, het bedrijf en de maatschappij van toepassing. Mooie theorieën die duidelijk maken dat we als mens en als mensheid continu aan het veranderen zijn. Ook ontwikkelingen zoals die verkiezing van Trump zijn prima te verklaren vanuit theorie U. 
Wil je U-Labself ervaren je kunt je nog inschrijven voor een tweedaagse in Sint Gillis. Als toespijs een leuk artikel nog via Vernieuwingskracht. 

De volgende blogs zullen persoonlijker worden en iets meer vertellen over mijn eigen processen om een beter mens te worden, met vallen en opstaan, met af en toe een schrijfvout (grapje) komt er steeds meer inzicht en een fijner leven. 
 

Welke stappen kun je zetten om met een open blik, met een open hart de wereld tegemoet te treden? Hoe zou het onderwijs in elkaar moeten zitten om jongeren zo voor te bereiden op de maatschappij dat ze klaar zijn om de problemen van morgen aan te pakken, met de kennis van morgen? 

Stap 1.  Hoe deden we het in het verleden? Hiervan weten we eigenlijk wel dat het niet werkt. Bij reclames voor beleggingen komt ook dat hatelijke zinnetje: “Resultaten uit het verleden zijn geen garantie voor de toekomst.
Einstein zei: ”We cannot solve our problems with the same thinking we used when we created them.
Wat onderwijs betreft ben je hier college aan het geven en niet bereid om dan ook maar iets bij te stellen of te veranderen aan jezelf.
 
Stap 2. Als je kunt kijken met een open geest, ben je bereid je mening bij te stellen. Terwijl je in stap 1 nog bezig was met alleen die informatie te zoeken die bevestigd wat jij denkt, ben je hier bereid om je gedachten bij te stellen. In het onderwijs is dit het klassengesprek bij het lesgeven.  De adder onder het gras is hier je eigen innerlijke stemmetjes dat oordeelt, veroordeelt.

Stap 3. Wanneer je je hart open stelt, empatisch reageert, ga je de verbinding aan met de ander en kan er een dialoog ontstaan. De docent verandert hier naar coach en probeert het optimale uit de student te halen. De stem van het oordeel verandert hier in cynisme.

Stap 4. De stap van de omwenteling van het door de U gaan, is de stap van het openstellen van je wil ofwel je bent bereid jezelf aan te passen aan de situatie en dat gedrag te vertonen wat het beste past bij de groep en bij het bereiken van de best haalbare toekomst met die groep. De coach wordt hier de co-creator.

Na de onderliggende theorie V en het zeer gedegen onderzochte en erg uitgebreide Spiral Dynamics, theorie U van Otto Scharmer.
Theorie U is ontwikkeld op Precensing Instituut van het MIT in Boston
Ook theorie U geeft aan dat we in een grote verandering zitten als maatschappij. De grote op 3 hoofdgebieden, ecologisch, sociaal en geestelijk zijn er grote kloven waar te nemen. Otto Scharmer beschrijft er 8.
 

1. We groeien sneller dan er grondstoffen beschikbaar zijn
2. Inkomens verdeling tussen arm en rijk neemt sterk toe
3. De huizenmarkt bubbel, internet bubbels hebben grote financiële gevolgen gehad
4. Er worden technisch vele zaken ontworpen, wat hebben we werkelijk nodig?
5. Leiderschapsstijlen verlammen de bevolking
6. Toename in consumeren lijdt niet tot een toename van geluk
7. De macht van ondernemingen zet mensen buiten spel
8. Eigendom terwijl delen ook kan

Wat is er dan aan het veranderen? In tegenstelling tot veranderingen in de jaren 60 zie je nu nieuwe systemen ontstaan die wel rekening houden met wat de aarde te bieden heeft (duurzaam), die wel medewerkers een goed inkomen wil geven (financieel). Een mooi voorbeeld vind ik Tony Chocoloney
Voorbeelden van sites en apps. Het lenen en samen gebruiken met Peerby. Op vakantie gaan met air bnb of mister bnb. Ook Down Town, Coulor Kitchen, De Uitdaging en ONS in Breda zijn mooie voorbeelden van Social Enterprises.
Volgende keer Welke fasen zijn er in het Theorie U proces en de stap naar onderwijs.

De wereld is aan het veranderen in rap tempo. Is dat wel zo?
Wanneer je wil weten of iets veranderd, is een manier afstand nemen en kijken wat er gebeurt. Zo ontstaan modellen die de verandering in personen, bedrijven en de wereld beschrijven. Een bekend model dat de veranderingen beschrijft en ook hulpmiddelen geeft om een stap verder te komen is theorie U van Otto Scharmer, daarover de volgende keer meer.

Nu de theorie van Spiral Dynamics.  
 Spiral Dynamics is ontwikkeld door Don Beck en Chris Cowan op basis van “Emergent Cyclic Levels of Existence Theory" van de psycholoog Clare Graves..
Dit model is vele malen ingewikkelder dan de Theorie V van Rudolf Steiner, doch in essentie ook hier beschrijft het model zowel voor de mens, het bedrijf als de maatschappij de ontwikkelfases die je door kunt maken.
De mens geeft van generatie op generatie niet alleen genen door, erfelijk materiaal dat bepaald hoe je lijf er uit ziet en werkt, maar ook wMemes en set van denkpatronen die bepalen hoe we denken.  

Het model beschrijft in 1996 8 lagen
Laag 1.
100.000 jaar geleden was de mens een overlever en had instinctief en reflexmatig gedrag en sterk op zichzelf gericht. de kleur beige past hier

Laag 2
50.000 jaar geleden was de mens de mysticus. Bloedbanden, tradities en rituelen ontstonden en waren in de stam erg belangrijk. Omdat we over stam spreken is het dus een op de groep gerichte periode. De kleur is paars.

Laag 3
10.000 jaar gelden bedwingt de mens de zichzelf, anderen en de natuur, de exploitant. Het ontdekken, veroveren en uitbuitende onafhankelijkheid staan centraal in deze op de persoon gerichte fase. De kleur is rood.

Laag 4
5.000 jaar gelden de Absoluticus. Literatuur doet zijn intreden evenals het geloof in één juiste weg en een god, het monotheïsme. Zingeving is belangrijk evenals de maatschappij. De kleur is blauw.

Laag 5
1.000 jaar gelden de Materialisticus. Door de toenemende mobiliteit, komt de handel op. Het denken ziet meer mogelijkheden en is gericht op verbeteringen en  resultaten. De mens is weer individueel gericht. De kleur is Oranje.

Laag 6
150 jaar gelden deed het Humanisme zijn intrede, met de bijbehorende mensenrechten, welzijn en de vrijheid van de mens in al zijn vormen zijn belangrijke elementen. Ook het collectivisme is belangrijk. De kleur is groen.

Laag 7
50 jaar geleden gaat de mens integreren, verbondenheid is weliswaar belangrijk, maar de toegenomen complexiteit lijkt op chaos de maatschappij is ik gericht. De kleur is geel.

Laag 8
30 jaar gelden kwam het holisticus denken op in de steeds kleiner wordende wereld. Juist door de globalisering wordt het ecologisch omgaan met de aarde belangrijk. Er ontstaan andere groeperingen, patronen en verbindingen over de bestaande en traditionele banden heen, op macroniveau. De kleur is Turkoois. 
 
Laag 9 
Vandaag, deze koraal kleurige laag moet nog beschreven worden en is weer op de persoon gericht.


Binnen management development, leiderschapsontwikkeling, is Spirtal Dynamics jaren erg populair geweest. Het beschrijft de fase waarin je zit als persoon en als bedrijf en het geeft handvatten en oefeningen om een stap verder te komen als organisatie en als individu.
Het idee dat ontwikkeling alleen maar vooruit gaat zien we om ons heen af en toe gelogenstraft. Overgang van de ene fase naar de andere fase gaat gepaard met onzekerheid en twijfel, waardoor mensen soms ook stappen terug zetten om een vorm van zekerheid te ervaren en vast blijven houden aan denkbeelden die oud en beproefd zijn.